نجوم در کلام امام حسین (ع)-2
در ادامه مقاله قبلی نجوم در کلام امام حسین(ع)، جهان بینی در نگاه امام حسین(ع) را می توانید در دعای عرفه مشاهده کنید:
برخی از جهان بینی امام حسین(ع) را در دعاهای شنیدنی امام حسین(ع) در روز عرفه می خوانیم:
لاَ تَخْفَى عَلَيْهِ الطَّلاَئِعُ
نه چیزى در جهان پدید آید که از نظر عنایتش هرگز پنهان گردد
بالاترین سرعت ارسال اطلاعات و اخبار سرعت نور است که با این سرعت می‌توان در هر ثانیه 7.5 بار دور کره زمین گشت. با هواپیماهای مسافربری برای طی این مسافت حدود 42 ساعت پرواز مداوم نیاز دارد. با این سرعت بالای برای دریافت اطلاعات از نزدیکترین ستاره بیش از 4 سال و از مرکز کهکشان راه شیری حدود 25000 سال زمان لازم است. توجه کنید 25000 سال یعنی بیش از 17 برابر زمانی که بین ما و صدر اسلام فاصله انداخته است. با سرعت نور از نزدیکترین کهکشان حدود 2.5 میلیون سال طول می‌کشد تا تصویری به دست ما برسد. این مطلب نشان می‌دهد که هیچگاه وضعیت فعلی جهان آشکار نخواهد شد و همیشه گذشته‌های آسمان دیده می‌شود.
وقتی امام حسین(ع) در این فراز بیان می‌کند هیچ تصویر از خدا مخفی نمی‌ماند، به آیات قرآنی اشاره می‌کند که در بیان تمام آنها آمده خدا بر تمام احوال آفرینشش آگاه است. برای نمونه در آیه 61 سوره یونس می‌خوانیم: «در هیچ کارى وارد نمىشوى و هیچ قرآنى از جانب او نمىخوانى و هیچ عملى نمى‌کنید جز این که همان لحظه که بدان مىپردازید ما ناظر شماییم، و هم وزن ذره اى نه در زمین و نه در آسمان از خداى تو پوشیده نیست، و نه کوچکتر از آن و نه بزرگتر، مگر آن که در مکتوبى روشن [و لوح محفوظ] ثبت است.» و همچنین آیه 3 سوره سبا: «و کسانى که کافر شدند، گفتند: ما را رستاخیز نخواهد آمد. بگو: چرا، سوگند به پروردگارم که حتما به سراغتان خواهد آمد. [خدایى که] عالم غیب است و هم وزن ذرّه اى، نه در آسمان‌ها و نه در زمین، از او پوشیده نیست، و هیچ کوچکتر و بزرگتر از آن نیست، مگر این که در کتابى روشن ثبت است.»
جَازِي كُلِّ صَانِعٍ
عمل هر کس را پاداش دهد
بنابراین خدا قادری است که هم فرمانش، اجرا می‌شود و بر همه مخلوقات احاطه دارد، قدرت پاداش دادن همه آفرید‌های خود را نیز دارد. وقتی کارهای او منحصر به فرد است، پاداش دادنش نیز چنان قدرتمندانه و منحصر به فرد است که می‌تواند پاداش هر مخلوقی را به تناسب عملکردش بدهد نه اینکه کسی را فراموش کند یا کاری را از قلم بیاندازد.
این عبارت امام حسین(ع) را می‌توان در جای‌جای قرآن مشاهده کرد. در آیه 16 سوره لقمان، در اندرز لقمان به فرزندش می‌خوانیم:«اى پسرک من! اگر [عمل تو] هموزن دانه خردلى و در درون صخره‌اى یا در آسمان‌ها یا در زمین باشد، خدا آن را مى‌آورد همانا خدا بس دقیق و آگاه است.» و همچنین در آیه 47 سوره انبیاء می‌خوانیم: «در روز رستاخیز میزانهاى دادگرى را مىنهیم، و به هیچ کس [کمترین] چیزى ستم نمىشود؛ و اگر (کردارشان) هموزن دانهاى از سپندان باشد، آن را مىآوریم؛ و حسابرسى ما کافى است
وَ أَيْقَظْتَنِي لِمَا ذَرَأْتَ فِي سَمَائِكَ وَ أَرْضِكَ مِنْ بَدَائِعِ خَلْقِكَ وَ نَبَّهْتَنِي لِشُكْرِكَ وَ ذِكْرِكَ
هوشیارم کردى تا در آسمان و زمین بدایع مخلوقاتت را مشاهده کنم و به یادت و شکر نعمت‌هاى بىحد خویش متذکر ساختى
در این جا امام حسین(ع) علم نجوم را علم هوشیار بخشی انسان می‌شمارد و امام علی(ع) نیز فرمود: اگر شخصی، بخشی از نجوم را از حاملان قرآن فرا گیرد، ایمان و یقینش فزونی یابد و پس از آن، آیۀ 6 سورۀ یونس را قرائت فرمود» (فیض کاشانی، 1365: 520) که محتوای آیۀ آمده در روایت، چنین است: به‌راستی، پیاپی یکدیگرآمدن شب و روز و آنچه خدا در آسمان‌ها‌وزمین آفرید، برای مردمی که پروا دارند؛ همواره نشانه‌هایی [آشکار] است. همچنین روایات متعدد دلالت می کند که پیامبر اکرم(ص) شب‌ها به آسمان نظاره می‌کرد، می‌گریست و آیات 190 سوره آل‌عمران را می‌خواند.
محاسبات و رصدهای مختلف نشان داده کیهان، این دستگاه آفرینش، بسیار عظیم است و با هیچ قدرتی به جز خدای متعال قابل مدیریت و کنترل نیست. این دستگاه می‌تواند نشانه‌های گوناگونی از علم و قدرت خدا برای بشر باشد و آنچه را که می‌کوشد تا با برهان و استدلال از صفات خدا بیان کند با چشم بنگرد.
مهدی پیوندزنی
دیدگاهتان را بنویسید