قرص هوا
قرص هوا
Airy Disk
به دلیل طبیعت موجی، نور هنگام عبور از یک دهانه (مانند دهانه‌ی ورودی تلسکوپ) پراشیده می‌شود در نتیجه این پدیده در مکان کانون عدسی تصویر ستاره به صورت یک دایره‌ی روشن مرکزی با نام قرص ایری و چندین دایره‌ی کم نورتر با قطرهای بیشتر اطراف آن دیده می‌شود.
از لحاظ تئوری 84 درصد از شدت نور ورودی در قرص مرکزی متمرکز می‌شود و 16 درصد باقیمانده در قرص‌های دیگر پخش می‌شود. قطر این قرص‌ها تابعی از طول موج نوری ورودی و قطر دهانه‌ی ورودی می‌باشد. به آن صورت که هر چه قطر دهانه‌ی تلسکوپ بزرگتر می‌شود اندازه‌ی قرص‌ها کوچکتر می‌شود و برعکس.
اندازه‌ی این قرص در مشاهده‌ی ستارگان دوتایی یا چندتایی بسیار مهم است. در صورتی یک تلسکوپ می‌تواند تصویر یک ستاره دوتایی را تفکیک کند که جدایی ظاهری دو ستاره‌ی آن از اندازه‌ی قرص ایری بیشتر باشد. اگر جدایی ظاهری آن‌ها از اندازه‌ی قرص ایری کمتر باشد قرص ایری هر دو ستاره روی هم افتاده و ستاره‌ی دوتایی قابل تشخیص نخواهد بود. اختلالات جوی نیز به تصویری از ستاره منجر می‌شود که قطر آن از اندازه‌ی قطر قرص ایری بزرگتر بوده و در نتیجه قرص نورانی ستاره‌ها بر هم پوشانی کرده و در هم تداخل می‌ِکنند و قدرت تفکیک تلسکوپ پایین می‌آید.
اندازه‌ی این قرص به طور کلی در تشخیص جزئیات سطحی اجسام گسترده (مثلاً سطح ماه) که در واقع مجموعه‌ای از هزاران چشمهه‌ی نقطه‌ای است نیز بسیار مهم است.
نتیجه‌ی کلی: هر چه اندازه‌ی دهانه‌ی تلسکوپ بزرگتر باشد اندزه‌ی قرص ایری کمتر شده و قدرت تفکیک تلسکوپ در مشاهده‌ی اجسام سماوی بیشتر می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید