ستارگان دوتایی نزدیک 

ستارگان دوتایی نزدیک

Close Binary Stars
دسته‌ای از ستاره‌های دوتایی که دوره‌ی چرخش آن‌ها کمتر از سی سال باشد که این نشان می‌دهد فاصله‌ی آن‌ها کمتر از ده واحد نجومی است. به خاطر این نزدیکی این ستاره‌ها از نوع دوتایی طیفی و یا دوتایی گرفتی هستند. انتقال جرم در بعضی از مراحل بین آن‌ها وجود دارد و همین انتقال جرم در آینده‌ی دو ستاره و نحوه‌ی تکامل آن‌ها بسیار مؤثر است. اگر دو ستاره لب روش خود را پر نکرده باشند از هم جدا هستند. اگر یکی از ستاره‌ها لب روش را پر کرده باشد دو ستاره نیمه چسبیده خواهند بود وانتقال جرم بین آن‌ها وجود خواهد داشت. اگر دوستاره لب روش را پر کرده باشند دوستاره در تماس خواهند بود. تحول دو ستاره به جرم اولیه و جدایی زاویه‌ای آن‌ها بستگی دارد. ستاره‌ی سنگین تر به یک ستاره‌ی غول سرخ تبدیل خواهد شدو لب روش خود را پرخواهد کرد. مواد از نقطه‌ی لاگرانژی درونی به سمت ستاره‌ی همدم جاری می‌شوند و در نتیجه مسیر تحولی آن را تحت تأثیر قرار می‌دهند. انتقال جرم می‌تواند هم دوره‌ی چرخش دو ستاره و هم جدایی زاویه‌ای آن‌ها را متاثر کند. در مورد ستاره‌هایی که جدایی آن‌ها نسبتاً زیاد است موادی که از لب روش ستاره‌ی غول سرخ فرار می‌کنند سحابی یا ابری درست می‌کنند که هم هسته‌ی ستاره‌ی غول سرخ یعنی کوتوله‌ی سفید را در بر می‌گیرد و هم ستاره‌ی همدم را. سپس نیروهای اصطکاکی و گرانشی موجب می‌شوند که دو ستاره به مرور به هم نزدیکتر شده و دوره‌ی چرخش آن‌ها نیز کوتاه‌تر بشود.

بعد از مدتی ابر مشترک دو ستاره را ترک می‌کند و چیزی که باقی می‌ماند ستاره‌ای متغیر از نوع انفجاری است که در آن انتقال جرم از ستاره‌ی همدم به کوتوله‌ی سفید موجب انفجارات دوره‌ای از انواع انفجارات نواختری، نواخترهای تجدید شونده و نواخترهای کوتوله می‌شود. اگر یکی از دو ستاره به حد کافی پرجرم باشد می‌تواند به ستاره‌ای نوترونی یا حتی سیاه‌چاله‌ تبدیل شود. تاکنون چندین مورد از چنین دوتایی‌های کشف شده‌اند که البته دارای تابش اشعه‌ی ایکس هم می‌باشند اما یک انفجار ابرنواختری می‌تواند موجب جدایی دو ستاره از همدیگر شود.